W naszej kulturze starszy wiek nieodłącznie kojarzy się z demencją, inwalidztwem i chorobą. Jednocześnie wszechobecny kult młodości panujący dzisiaj powoduje, że prasa, telewizja i znane osobistości promują coraz to nowsze cudowne specyfiki odmładzające, których skuteczność najczęściej pozostawia wiele do życzenia. Najnowsze badania medyczne dowodzą jednak, że najlepszym ‘eliksirem młodości’ jest zdrowy tryb życia.
Obecnie wiemy, że wybory, których dokonujemy podczas naszego życia mają znaczący wpływ na nasz wiek metaboliczny – czyli na to, w jakim stopniu jesteśmy młodzi, zarówno od zewnątrz, jaki i wewnątrz. Naukowcy udowodnili, że możemy w znaczący sposób spowolnić proces starzenia i żyć nawet o 10 lat dłużej, ciesząc się świetnym zdrowiem – wystarczy wybrać zdrową dietę, regularnie ćwiczyć i ograniczyć stres w życiu codziennym.
Lekcja długowieczności
Na Świecie istnieją społeczeństwa, w których ludzie cieszą się zdrowiem, dobrym samopoczuciem i witalnością aż do końca swoich dni. Mieszkańcy Okinawy, Doliny Hunzy, Adwentyści Dnia Siódmego z Loma Linda w Kalifornii żyją dłużej i zdrowiej niż ktokolwiek inny na Świecie.
Trzy główne przyczyny śmierci na Zachodzie, czyli choroba niedokrwienna serca, udar oraz rak występują u starszych mieszkańców Okinawy z najniższą częstotliwością wśród wszystkich populacji starszych ludzi, jakie kiedykolwiek przebadali współcześni naukowcy.
Ryzyko śmierci z powodu raka piersi, prostaty, okrężnicy czy jajnika jest u nich o 70-85% niższe niż u ludzi w krajach uprzemysłowionych. Śmiertelność Adwentystów Dnia Siódmego z powodu choroby wieńcowej i wszelkich nowotworów jest niższa o odpowiednio 70% i 50% w porównaniu do innych mieszkańców Stanów Zjednoczonych, tej samej płci i w tym samym wieku. Jednocześnie w tych grupach społecznych żyje duża liczba stulatków, którzy są zdrowi i cieszą się życiem.
Badania nad długowiecznością
Badania na Adwentystach Dnia Siódmego i mieszkańcach Okinawy umożliwiły naukowcom znalezienie odpowiedzi na fundamentalne pytania na temat ludzkiej długowieczności. Dwa główne programy badawcze prowadzone przez ostatnie 40 lat na Adwentystach Dnia Siódmego z Kalifornii (ufundowane przez Amerykański Narodowy Instytut Zdrowia) oraz 34-letnie Badanie na Stulatkach z Okinawy, przeprowadzone przez japońskie Ministerstwo Zdrowia i Dobrobytu, umożliwiły nam szczegółowy wgląd w sekrety ich zdrowia.
W tych badaniach porównano innych mieszkańców Kalifornii i Japonii, o tym samym etnicznym pochodzeniu, którzy żyli znacznie krócej i chorowali częściej niż ich sąsiedzi Adwentyści i Okinawczycy. Oprócz nadzwyczajnie niskiego poziomu zachorowalności na choroby serca i nowotwory, badania wykazały również, że Adwentyści Dnia Siódmego i mieszkańcy Okinawy żyją 5-10 lat dłużej niż przeciętny człowiek oraz dużo rzadziej chorują na cukrzycę, artretyzm, nadciśnienie, osteoporozę i demencję.
Okazuje się, że to nie przypadek! Większość z tych spektakularnych wyników nie jest związana z predyspozycjami genetycznymi, które jedynie w 30% wpływają na nasz proces starzenia się. Za resztę odpowiedzialny jest styl życia i nasze nawyki.
Sekrety odmładzającego stylu życia
Okazało się, że 3 główne czynniki odpowiedzialne za spowolnienie procesu starzenia to: zdrowa dieta, regularne ćwiczenia fizyczne i ograniczenie ilości stresu. Nie jest to dla nikogo nowością, zaskakuje jednak fakt, w jakim stopniu te 3 zasady są przestrzegane przez zdrowych stulatków.
Przez ostatnie 140 lat Adwentyści Dnia Siódmego stosują dietę składającą się z nieprzetworzonych produktów roślinnych, prawie bezmięsną. Codziennie spożywają od 5 do 9 porcji owoców, warzyw i orzechów. Adwentyści wykonują również o 50% więcej ćwiczeń fizycznych w tygodniu niż ich amerykańscy sąsiedzi, nie-Adwentyści.
Oprócz bycia aktywnym fizycznie przez cały dzień, stulatkowie z Okinawy spożywają 2 do 3 razy więcej owoców i warzyw niż ludzie z krajów uprzemysłowionych oraz ok. 10 razy mniej mięsa i produktów nabiałowych. W diecie starszych mieszkańców Okinawy nie figurują produkty przetworzone, takie jak ciastka, chipsy, itp. Co więcej, zarówno mieszkańcy Okinawy, jak i Adwentyści Dnia Siódmego czynnie uczestniczą w życiu społeczności lokalnej przez co mogą liczyć w każdej chwili na duże wsparcie z jej strony. Ludzie starsi w tych społecznościach otoczeni są również dużym szacunkiem.
Dieta Roślinna spowalnia procesy starzenia się
Jak nieprzetworzona dieta bogata w produkty roślinne wpływa na naszą długowieczność?
1. Wysoka gęstość odżywcza (wysoka zawartość składników odżywczych).
Owoce i warzywa zawierają dużo witamin, minerałów ale też i tzw. fito-związków (np. karotenoidy i flawonoidy). Dzięki ich właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, neutralizują one liczne czynniki odpowiedzialne za procesy starzenia. Antyoksydanty neutralizują wolne rodniki, które są substancjami silnie reaktywnymi, przyczyniającymi się do uszkodzenia komórek, szybszego procesu starzenia oraz wielu chorób, np. chorób serca, demencji, czy raka. Co więcej, fito-związki mogą pobudzić nasz wewnętrzny system detoksykacji (oczyszczania organizmu), i są w stanie bezpośrednio oddziaływać na komunikacje między komórkami nerwowymi, pozytywnie działając na nasze zdolności poznawcze.
2. Niska gęstość kaloryczna
Nadmiar kalorii powoduje liczne zaburzenia metaboliczne w organizmie, które mogą przyczyniać się do chorób takich jak cukrzyca, czy rak. W dodatku, nadmierna podaż kalorii jest jednym z najważniejszych czynników przyczyniających się do procesu starzenia. Spożywając duże ilości warzyw i owoców, które zawierają względnie małe ilości kalorii na jednostkę wagi, automatycznie spożywamy mniej energii. Udowodniono, że jedząc 9 porcji owoców i warzyw dziennie, możemy spożyć aż do 500kcal mniej na dzień, nawet nie zdając sobie z tego sprawy! Przy okazji zapewniamy wtedy naszemu organizmowi olbrzymią ilość substancji odżywczych i antyoksydantów, które spowalniają proces starzenia.
3. Niska zawartość tłuszczów nasyconych
Nadmiar tłuszczów nasyconych powoduje, że nasze tętnice oraz układ immunologiczny starzeją się szybciej. Prowadzi to do chorób serca, udarów, oraz większej podatności na nowotwory. Nadmiar tłuszczów nasyconych może również doprowadzić do wzrostu poziomu insuliny we krwi oraz zwiększonej ilości AGE (Advanced Glycation End-products). Zarówno nadmiar insuliny jak i AGE są silnymi stymulatorami procesu starzenia. AGE w szczególności odpowiada za starzenie się skóry. Co więcej, dieta bogata w tłuszcz wpływa na “starzenie się” naszego mózgu, doprowadzając do pogarszania się pamięci i procesów myślowych. Głównym źródłem tłuszczów nasyconych w polskiej diecie jest mięso, wędliny, nabiał oraz podroby.
4. Wysoka zawartość błonnika
Błonnik jest odpowiedzialny za hamowanie powstawania AGE, zmniejsza poziom insuliny, utrzymuje nasz cholesterol na niskim poziomie i pomaga zredukować procesy zapalne! Jest więc bardzo ważnym, składnikiem diety spowalniającej proces starzenia. Głównym źródłem błonnika są warzywa, owoce, rośliny strączkowe i nieprzetworzone ziarna zbóż.
Wybór nieprzetworzonej, roślinnej diety, regularne ćwiczenia fizyczne oraz pozytywne nastawienie myślowe mogą zdziałać cuda. Taki styl życia skutkuje nie tylko u Adwentystów Dnia Siódmego. Liczne badania naukowe w USA dowiodły, że w ten sposób jesteśmy w stanie cofnąć zaawansowane zmiany miażdżycowe w tętnicach, czy kontrolować (a nawet cofnąć!) cukrzycę typu 2. Najnowsze badanie na uniwersytecie Harvard pokazało, że przez niskotłuszczową dietę roślinną możliwe jest również zahamowanie wzrostu komórek raka prostaty poprzez zmiany w ekspresji genów odpowiedzialnych za wzrost guza.
Co więcej, w badaniu opublikowanym w Journal of the American College of Cardiology, udowodniono, że przestrzegając takiej diety można cofnąć wiek serca o 15 lat!
Dowodów na skuteczność diety roślinnej ciągle przybywa. Amerykański Instytut do Badań nad Rakiem prowadzi obecnie kampanię, która ma na celu zmianę obecnej piramidy żywieniowej i przekonanie Amerykanów, aby spożywali więcej produktów roślinnych. Spowalniające proces starzenia właściwości diety roślinnej znane są wielu gwiazdom, takim jak Demi Moore, Alicia Silverstone, Natalie Portman, Tiger Woods, Brad Pitt, czy Clint Eastwood. Wszyscy oni przestrzegają zasad tej diety i zdrowego stylu życia.
6 głównych wskazówek przy wprowadzaniu diety spowalniającej proces starzenia:
1. Zwiększ ilość spożywanych owoców i warzyw – co najmniej 5, a najlepiej 9 porcji dziennie.
2. Zredukuj do minimum spożycie czerwonego mięsa i innych rodzajów mięs. Głównym Źródłem białka w Twojej diecie powinny być rośliny strączkowe, warzywa, oraz pełne ziarna zbóż.
3. Unikaj wszelkich mięs konserwowanych (wędlin, konserw mięsnych i rybnych, mięs grilowanych).
4. Pamiętaj o tym, że nawet tłuszcze roślinne powinny być spożywane w umiarkowaniu.
5. Zastąp zboża przetworzone pełnym ziarnem.
6. Ogranicz do minimum spożywanie wszelkich produktów przetworzonych czy ‘fast-foodów’.
Mgr Małgorzata Rzeszutek-Desmond (BSc Nutritional Med, M.BS.,MA,) jest specjalistą medycyny żywienia, absolwentką Uniwersytety Thames Valley.
źródło http://www.sekretyzdrowia.eu/pozostale/odzywienie-a-twoj-wiek-metaboliczny/
